روش های مقابله با علف های هرز مزرعه گندم

روش های مقابله با علف های هرز مزرعه گندم و جو

علف های هرز یکی از عواملی است که سالانه خسارت زیادی به مزارع گندم و جو وارد می کند و کیفیت و میزان محصول نهایی را کاهش می دهد. میانگین خسارت علف هرز در مزارع ایران حدود 25 درصد است که حدود 10 درصد از میانگین جهانی بالاتر است.

علف هرز به گیاهانی در مزرعه گفته می شود که به صورت ناخواسته در مزرعه رویش پیدا می کند. به طور مثال گیاه کلزا در مزارع گندم و جو، علف هرز به حساب می آید.

      در مزارع گندم حدود 450 گونه علف هرز وجود دارد که 45 گونه آن بیشترین خسارت را به مزرعه می زنند.

      ما در این مقاله قصد داریم به آشنایی با برخی از مهم ترین علف های هرز مزارع گندم و جو و همچنین راههای پیشگیری و مبارزه با آن ها بپردازیم.

علف های هرز مزارع گندم و جو به دو دسته پهن برگ و باریک برگ تقسیم می شود و علف های هرز باریک برگ بیشتر از خانواده گندمیان هستند و عادت رشد مشابه گندم دارند.

از نظر دوره رشد، علف های هرز، یکساله، دوساله و چند ساله هستند که از این میان علف های هرز چند ساله به علت داشتن ریشه های عمیق و قوی و سختی مبارزه و حذف آن ها برای مزارع گندم بیشتر خسارت به بار می آورند.

مبارزه با علف های هرز از این رو برای ما از اهمیت ویژه ای برخوردار است که در رقابت با گیاهان، آب و مواد غذایی مورد نیاز گیاهان را جذب می کنند. با رشد ساقه و برگ فضا را برای رشد محصولات زراعی کاهش می دهند. با تولید بذرهای فراوان سبب نامرغوبی محصول و یا ایجاد مسمومیت می شوند (مانند بذر گیاه چچم، گیاه سیاهدانه و گیاه تلخه که باعث مسمومیت آرد و بد مزه شدن نان می شود).

همچنین پناهگاه زندگی برخی از آفات و بیماری ها بوده که عامل خسارت به محصولات هستند. مانند گیاه قیاق که میتواند پناهگاه آفات عامل انتقال ویروس در مزارع و باغات باشد.

شناخت و آشنایی با دوره زندگی علف های هرز به کشاورزان این امکان را می دهد تا با مدیریت صحیح از خسارت آن ها جلوگیری کنند. همچنین با مصرف به اندازه علف کش ها میتوان از رشد و بروز مقاومت در علف های هرز جلوگیری کرد.

      مدیریت زراعی در کنترل علف های هرز نقش مهمی دارد. همچنین اقدامات پیشگیرانه می تواند جمعیت علف های هرز را از نظر تراکم و تنوع محدود سازد. اقداماتی که می توان در جهت مدیریت تلفیقی علف های هرز انجام داد به شرح زیر است :

  • بازدید و آمار برداری دوره ای از علف های هرز مزرعه
  • پیش بینی جمعیت علف های هرز در سال زراعی آینده
  • رعایت بهداشت زراعی و پیشگیری از علف های هرز
  • اقدامات زراعی در راستای تقویت قدرت رقابت محصول در برابر علف های هرز
  • خاک ورزی مناسب قبل از کشت
  • استفاده از علف کش ها در راستای کاهش جمعیت علف های هرز

مهم ترین علف های هرز مزارع گندم و جو

علف های هرز پهن برگ

علف های هرز باریک برگ

·      علف هفت بند

·      خردل وحشی

·      ازمک

·      بی تی راخ

·      تلخه

·      خاکشیر گل گندم

·      ماشک

·      شلمی

·      یولاف وحشی

·      خونی واش

·      چادار

·      چچم

·      چو دره

·      جو موشی

·      علف قناری

·      چمن

 

 

      همچنین علف های هرز زیر که در سراسر باغات و مزارع  کشور وجود دارند در صورت رویش در مزرعه گندم و جو، عملیات برداشت را با دشواری رو به رو میکند.

  • پیچک صحرایی
  • خارشتر
  • خارلته
  • گلرنگ وحشی
  • شیرین بیان
  • تلخه بیان
  • گاو چاق کن

رعایت بهداشت مزرعه

      برای پیشگیری از افزایش آلودگی و پیدایش گونه های جدید باید اقداماتی در راستای کاهش رشد علف های هرز و میزان بذر تولید شده توسط آنها در خاک مزرعه صورت گیرد.

  • عدم آلودگی کود های دامی مورد استفاده در مزرعه و اطمینان از پوسیدگی آن ها.
  • تمیز کردن ماشین آلات از نظر آلودگی و عدم انتقال بذر علف های هرز به مزرعه.
  • استفاده از آب عاری از بذر های علف های هرز برای مزرعه.
  • استفاده از بذرهای گواهی شده که بذر علف های هرز در آن ها مخلوط نباشد.
  • جلوگیری از مرحله گلدهی و به بذر رفتن علف های هرز در اطراف مزرعه و جوی های آب. برای انجام این کار می توانید با سیمانی کردن اطراف جوی ها علاوه بر جلوگیری از اتلاف آب، از رشد علف های هرز در اطراف جوی ها جلوگیری کنید.

اقدامات زراعی برای کنترل علف های هرز

  • آیش و تناوب زراعی محصولات به گونه ای که کشت مجدد یک محصول انجام نشود.
  • رعایت نکات مربوط به اصول کشت مانند عمق کشت مناسب.
  • ضدعفونی و تیمار، تا بوته در ابتدای فصل رشد از رقابت با علف های هرز عقب نماند.
  • کشت انبوه و متراکم
  • انتخاب رقم و بذر های سالم با قوه نامیه بالا که توانایی بالایی برای رقابت با علف های هرز دارند.
  • اقدامات خاکورزی اصولی:

      بهتر است چند هفته قبل از عملیات شخم زدن، مزرعه آبیاری شود و در صورت سبز شدن علف های هرز پیش از کشت، مبارزه با علف های هرز انجام شود.که اصطلاحا به این کار نم کاری می­گویند. در استان خوزستان این عمل تحت عنوان ماخار کردن شناخته می شود.

      برخی اوقات به علت تناوب زراعی و رعایت کشت گندم و جو در تاریخ مناسب، امکان آبیاری چند هفته پیش از کشت وجود ندارد و کشاورز بلافاصله پس از برداشت محصول قبلی، اقدام به کاشت گندم و جو می­کند. در این شرایط بهتر است عملیات شخم، عمیق باشد تا بذر علف های هرز به جا مانده از کشت قبلی به عمق های پایینتر زمین برود و امکان جوانه زنی برای بذر علف های هرز کمتر شود یا در صورت رشد، اندام های هوایی علف هرز ضعیف باشند و قابل رقابت با گیاهان زراعی نباشد.

مبارزه شیمیایی با علف های هرز

استفاده از علف کش های شیمیایی مرسوم ترین روش کنترل علف های هرز در گندم است. با این حال، توجه به نوع ترکیب فعال، دوز، روش استفاده و زمان مصرف ضروری است. به یاد داشته باشید که همیشه از یک مدل علف کش برای سالیان متوالی استفاده نکنید و علف­کش ها را تغییر دهید و از مدل های دیگر استفاده کنید. همه اینها اقدامات ضروری برای جلوگیری یا محدود کردن مشکلات ناشی از مقاومت علف‌کش‌ها در علف‌های هرز هستند. هر ساله گونه های جدید علف های هرز نسبت به ترکیبات سموم مقاوم تر می­شوند. قبل از تصمیم گیری در مورد استفاده از علف کش، همیشه باید با متخصص کشاورزی مشورت کنید.

علف کش های تو فوردی، ام سی پی ای، بروموکسینیل و گرانستار برای مبارزه با علف های هرز پهن برگ مزارع مناسب هستند.

علف کش های تاپیک، پوماسوپر، ایلوکسان و آپیروس برای مبارزه با علف های هرز باریک برگ مزارع گندم و جو مناسب هستند.

بهترین زمان استفاده از علف کش های بالا عموما از دوره پنجه زنی تا ساقه روی گیاه گندم و جو می باشد.

دقت داشته باشید سمپاشی را در هوای سرد انجام ندهید تا تاثیر علف کش ها کاهش نیابد. دمای زیر 10 درجه سانتی گراد برای سم پاشی علیه علف های هرز مناسب نمی باشد.

فهرست عناوین

2 نظر در “روش های مقابله با علف های هرز مزرعه گندم

  1. شاهرودی گفت:

    خوب بود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

16 − 5 =

لیست علاقه مندی ها
حساب من
وبلاگ