آماده سازی زمین برای کاشت گندم

با استفاده از گاوآهن پس از گاورو شدن زمین (در این حالت چون خاک کاملاً جا افتاده و با داشتن رطوبت مناسب شخم از کیفیت بسیار خوبی برخوردار خواهد شد) به عمق حدود ۲۵ سانتیمتر اقدام به شخم جهت برگرداندن و همچنین به زیر خاک بردن بقایای گیاهی می‌نماییم.

در صورتیکه زمین خشک باشد حتی الامکان آن را آبیاری کرده و پس از گاورو شدن (ظرفیت زراعی) عملیات شخم انجام گیرد که با انجام آبیاری، بذور علف‌های هرز موجود در مزرعه تحریک و شروع به جوانه زدن و سبزشدن می‌کنند که با انجام شخم، این علف‌های هرز از بین می‌روند.

برای جلوگیری از ایجاد مشکل جوی پشته و سایر مشکلات ناشی از عملیات شخم با گاوآهن‌های یک طرفه، در پایان کار استفاده از گاوآهن‌های دوطرفه برگرداندار توصیه شده که علاوه بر افزایش راندمان کار، سطح خاک را مسطح و مانع از ایجاد جوی پشته می‌گردد.

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد در صورتیکه عمق شخم کمتر از ۱۵ سانتی متر باشد عملکرد دانه در هکتار با کاهش روبرو خواهد شد.

اهداف شخم را می توان به ترتیب زیر بیان نمود:

• تهیه یک بستر ایده آل و مناسب برای رشد و نمو بذر گیاه
• ایجاد خلل و فرج در داخل خاک جهت تهویه مطلوب
• از بین بردن علف های هرز
• نرم کردن خاک جهت جذب رطوبت بیشتر
• زیر خاک کردن کودهای حیوانی و باقیمانده گیاهان و سایر مواد آلی که باعث فعالیت بیشتر میکروارگانیزم ها می گردند.

دیسک: برای نرم کردن خاک و مخلوط کردن کودهای شیمیایی و دامی با خاک، دفع علف های هرز و زیرخاک کردن بذر کشت درهم از دیسک استفاده می­ شود.دیسک ­ها به دو دسته ­ی سوارشونده و کششی تقسیم می شوند.

بذور با رطوبت نسبی موجود در خاک می توانند جوانه زده و سبز شوند.

در عملیات شخم زدن اگر زمین از رطوبت نسبی برخوردار و به اصطلاح گاورو باشد می توان از تکرار دفعات دیسک زدن اضافی خودداری و زمین را تسطیح نسبی نمود . عملیات دیسک زدن می بایست با عمق متوسط انجام گردد و با توجه به بقایای کشت قبلی و کلوخ دار بودن زمین، دو بار و عمود برهم زده می شود. به این ترتیب زمین تسطیح نسبی شده و بقایای باقیمانده از زراعت قبلی زیر خاک رفته که باعث تهویه بیشتر و افزایش مواد آلی خاک نیز می گردد.

ماله کش یا لولر: برای کاربرد مطلوب ماشین ­های کاشت و آبیاری بهتر و یکنواخت مزرعه، باید زمین را تسطیح کرد که برای انجام این کار از ماله استفاده می­شود. به منظور تسطیح نهایی و هموارکردن سطح جهت بذرکاری و انجام آبیاری مطلوب استفاده از لولر پس از عملیات دیسک الزامی است.

مرزکش (کرت بند): دربعضی مناطق که از روش کاشت غرقابی استفاده می­شود، استفاده از مرزکش ها برای کرت بندی ضروری است. مرزکش ها اکثراً به صورت سوار شونده و دارای دو خیش بشقابی هستند که به طور مایل نسبت به هم قرار دارند.

تناوب زراعی:

اولین گام در کاشت گندم رعایت تناوب زراعی مناسب است. بدین معنی که قبل از گندم باید گیاهانی مثل سیب زمینی، ذرت، کلزا و... را کشت کرد، که زمین را زود آزاد کند. کشت گیاهان زراعی پاییزه مانند کلزا، شبدر پیش از گندم مشکل ساز نیست. اما گیاهان زراعی بهاره یا تابستانه از قبیل پنبه و سویا دیررس که بقایای زیادی برجای می­ گذارند برای کشت گندم ایجاد مشکل می­ کند، مگرآنکه بقایای خشبی از زمین خارج شوند و یا با ساقه خردکن، خرد شده و با دیسک به زیر خاک روند. به هر حال، در صورت وجود رطوبت و دمای کافی، حدود 2 هفته تا یک ماه فرصت برای پوسیدگی بقایای محصول قبلی زمان نیاز است.